SEVGİLİ MARANGOZ

Yeni yıla, sembollerin izini sürerek, Antakya'da girdim. Kuzenim bir süredir burada çalışıyor. Onu ziyaret ettim. Antakya'ya gelirken, üstünde kocaman bir kalp olan bir bluz giymiştim. Kuzenime ilk Habib-i Neccar Cami'ni ziyaret etmek istediğimi söylediğimde, Kuran'da Yasin Suresi'nde geçtiğini bilmiyordum. Yasin suresi Kuran'ın kalbi olarak gösteriliyor.

Yasin suresinde, yoldan çıkmış bir halkı uyarmak için iki havarinin (Petrus ve Yuhanna) gönderildiği, onlar tutuklanınca kendilerinden olan birisinin (Şem-un Sefa) daha gönderildiği anlatılıyor. Onlara ilk inanan, halktan birisini (Habib-i Neccar) ve havarileri putperest halk katlediyor. Bu camii de yıllar sonra, Antakya müslümanlara geçtiğinde, 638 yılında yapılıyor ve inancı uğruna canını veren Neccar'ın adı veriliyor. Habib-i Neccar, Sevgili Marangoz anlamına geliyor.

Hz. İsa da marangozdu. Yolunda katledilen havarileri, şimdi çok sevdikleri marangozun ismini taşıyan camide yatıyorlar. Ne ilginç bir tesadüf değil mi. Ve tüm bunlar Yasin Suresi'nde anlatılıyor. Kimileri Yasin'in en önemli sure olduğunu söylüyorlar. Kuran'ın kalbi.

Antakya gezim boyunca, ben her yerde sürekli kalp gördüm. Giysimde vardı, karşıdan gelen bir kadının üstünde de, bulutlarda da...

Habib-Neccar'ı gezerken tokat yemiş gibi hissettim. Camide türbeleri olsa da, havarilerle ilgili hiç bir açıklama yazılmamıştı. İsa'nın gerçek havarileri miydi, onunla beraber zaman geçirmişler miydi? Üçünün de, (havariler toplam on iki kişilerdi) naaşları burada mıydı? Google'da aradım, İsa'nın bu isimlerde havarileri var, ancak onlar bu kişiler olamazlar, herhalde sonraki yıllardaki takipçileridir diye düşündüm. Yine de izini tam bulamadım.

Müslümanlar, MS 40'lı yıllarda, Anadolu'da, Hıristiyanlığı ilk kabul eden Neccar'ın anısına cami yaptırıyorsa, (bunu da peygamberin diğerine selamı olarak yorumladım), havarilerle ilgili de en azından hayat hikayeleri oraya yazılmalı ve daha birleştirici, kapsayıcı olunmalı diye düşündüm.

Dediğim gibi, Antakya tokat gibiydi. Bir yanda inanılmaz bir tarih, diğer yanda şehre çivi çakılmamış. Terk edilmiş, yıkık dökük evler, çok kötü bir mimari. Katolik Kilisesi'nin Bahçesi'ne giriyorsunuz, portakal ağaçları, taş bir bina size nefes aldırıyor.  Tüm şehir bu dokuda olabilirdi diye düşünmeden geçemiyorsunuz. Portakal, limon, defne ve zeytin ağaçlarıyla donanmış ve tarihi dokusu korunmuş olsaymış, dinler tarihinin merkezi olan bu şehrin turizm değeri de çok yükselirmiş. Gastronomide zaten bir numara.

Paganizmin izleri, Apollo'dan kaçan Defne'nin seçimi, Hatay Arkeoloji Müzesi'nde mozaiklerle gününümüze taşınan geçmişin hikayeleri, Samandağ'da Asi Nehri'nin Akdeniz'le buluşma noktasında Hızır'la Musa'nın karşılaşması, ilk kaya kilisesi St. Pierre'de ilk hıristiyanların gizli buluşmaları, havarilerin sevgisi, Neccar'ın inancı.. Sanki zaman kayboluyor Antakya'da. Hepsi hala buradalar ve her şey şimdide, birdenbire yaşanıyor.